Smitting
Elk sieraad dat ik maak, begint met een idee – maar daarna volgt het echte werk.
Ik vind het belangrijk om elk onderdeel van het proces zelf te doen. Het zagen, hameren, het buigen, het solderen – dat is juist waar het vak om draait. Daarbij gebruik ik allerlei gereedschappen en technieken, daarin zit de controle, de precisie, en ook het plezier van het maken.
Ik werk altijd in fases. Dat is nodig, want bij het maken van een sieraad is de volgorde cruciaal. Je moet vooruitdenken. Waar komt de steen? Waar moet het metaal sterker zijn? Wat moet eerst gesoldeerd worden en wat juist als laatste, zodat er geen fouten ontstaan.
Bij elk ontwerp kijk ik goed welk metaal het best past. Soms is dat zilver, soms goud, en soms een combinatie. Het hangt af van de vorm, het gevoel van het stuk, en natuurlijk ook van de steen. Ik kies edelstenen die niet alleen mooi zijn, maar ook technisch goed passen. De kleur, de hardheid, de manier waarop ze gezet moeten worden – het moet allemaal kloppen.
Een sieraad ontstaat niet in één keer. Het is een zorgvuldig opgebouwde constructie, waarin techniek, materiaalkeuze en gevoel samenkomen. En dat maakt dit vak voor mij zo mooi – dat ik van een ruwe plaat of draad, met aandacht en vakmanschap, iets kan maken dat stevig is, draagbaar én uniek.
Verloren was (Lost Wax)
De Lost Wax techniek, ook wel “cire perdue” genoemd, is een gietproces dat al duizenden jaren wordt gebruikt om metalen objecten te maken. Bij deze techniek wordt eerst een gedetailleerd model van het ontwerp geboetseerd in was. Dit wassen model wordt vervolgens omhuld met een hittebestendig materiaal (meestal een soort gips of keramiek). Zodra dit hard is, wordt de mal verhit, waardoor de was smelt en uit de mal vloeit — vandaar de naam “Lost Wax”. Wat overblijft is een holle ruimte die later gevuld wordt met gesmolten metaal. Na afkoeling wordt de mal gebroken en komt het uiteindelijke metalen object tevoorschijn.
Ik gebruik deze techniek als basis voor mijn sieradenontwerpen, omdat het me de vrijheid geeft om heel precies te werken met vormen, textuur en details. Het resultaat is altijd uniek: elk stuk wordt met de hand opgebouwd in was, met aandacht voor balans, geometrie en karakter.
ArtClay Silver
Art Clay Silver voelt bijna als toveren. Het begint als een zachte klei — een mengsel van zilverdeeltjes, water en bindmiddel — en zodra je ermee werkt, voelt het alsof je letterlijk iets uit niets maakt. Ik vorm het met mijn handen, gebruik fijne tools om details aan te brengen, en zodra het ontwerp klaar is, laat ik het drogen. Daarna wordt het verhit in een speciale oven. Wat overblijft is puur zilver, Art Clay Silver bestaat uit fijn zilver (99,9%) . Echt zilver, dat net daarvoor nog als klei tussen mijn vingers lag.
Elke creatie is uniek. Niet alleen omdat het handgemaakt is, maar omdat het een stukje van mijn blik op de wereld met zich meedraagt.En dat is misschien wel het mooiste aan werken met Art Clay: het combineert de techniek van een ambacht met de vrijheid van kunst.
Wat begon als een fascinerend materiaal uit Japan, is voor mij een manier geworden om verhalen te vertellen in zilver.
Ontwerpen
Voor mij begint elk sieraad met een gevoel. Een sfeer, een vorm, een lijn die ergens blijft hangen. Soms is het een afbeelding uit een oud boek, kunst of musea, en soms gewoon iets onverwachts – een gedraaide tak, een oud ornament, een detail in een gebouw, of zelfs een losse krabbel waarvan ik denk: daar zit iets in.
Ik verzamel curiositeiten van van alles wat past bij mijn stijl, mijn wereld. Schelpen, veertjes, stenen, oude doosjes. Het kunnen oude tekeningen zijn, een patroon op een stof, iets wat ik op reis tegenkom, of iets dat me raakt op een abstracte manier. Alles wat mij aanspreekt op vorm en gevoel, neem ik mee mijn ontwerpproces in.
In deze fase is er nog niets technisch. Het is puur intuïtief. Ik teken, schets, kras en gum net zo lang tot er een vorm ontstaat die blijft hangen. Soms ontstaat een ontwerp in één vloeiende lijn, soms komt het in lagen: een idee voor een zetting hier, een vorm voor een ring daar, een filigrainstructuur die ineens past.
Als ik eenmaal voel dat het ontwerp klopt, ga ik het vertalen naar een technisch haalbaar sieraad. Dan denk ik na over draagcomfort, verhoudingen, materialen. Maar die eerste fase – dat vrije denken, het openstaan voor alles wat mij inspireert – dat is voor mij het hart van het proces.
Een goed sieraad begint niet met een opdracht, maar met verwondering. En daar geef ik elke keer weer ruimte aan.
Ontwerpen uit mijn journal van de ArtClay Silver Contest in Tokio Japan 2021.